Dit is het eerste deel van mijn terugblik op werkvormen die ik ingezet heb in 2013/2014). Als leraar natuurkunde probeer ik tenminste één practicum per week te doen. Op dinsdag had ik drie derde klassen natuurkunde achter elkaar, dit was mijn practicumdag. Sommige weken moest ik iets anders proberen, omdat het praktijklokaal gereserveerd was voor scheikunde, of omdat het onderwerp zich minder leende voor practica.

Leerlingen uitdagen

Een dinsdag, een les over het elektrische onderdeel weerstand (niet de wet van Ohm).
Mijn doel was dat leerlingen kleurcodes van weerstanden kunnen aflezen. Ik wil dat leerlingen zelf opzoek gaan en bewijzen dat ze het begrijpen.
In twee tallen heb ik leerlingen een A4’tje gegeven met daarop de titel: “Zij bracht rozen op Gerrit’s graf bij vies grauw weer.” Onder aan het A4’tje staan 5 sterren. Het enige wat ik mijn leerlingen mee gaf was: “Schrijf zo veel mogelijk op over deze zin. Succes!!”

Binnen de eerste minuut vroeg de eerste leerling of ze hun mobiel mogen gebruiken: “Tuurlijk!”
Toen het eerste groepje opgeschreven had dat het een ezelsbruggetje was voor kleurcodes, kleurde ik de eerste ster in. Nu weet iedereen wat het doel is en gaan leerlingen aan de slag. Wanneer een aantal groepjes een aantal sterren hebben teken ik wat kleur combinaties op het bord. Ik benoem klassikaal welk groepje het verste is, zeker wanneer ik in één keer twee sterren in kan kleuren.

1^e ster: Zwart Bruin Rood Oranje Geel Groen Blauw Violet Grijs Wit
2^e ster: 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9
3^e ster: 1e ring getal, 2e ring getal, 3e ring aantal nullen, 4e ring afwijking in %
4^e ster: Toepassen
5^e ster: Waarom kleurcode & tolerantie?

Volgorde waarop sterren behaald worden, ligt deels vast, maar de leerlingen krijgen een bepaalde ster wanneer ze dat deel opschrijven.

Resultaat

Leerlingen gingen allemaal opzoek en wilden zo snel mogelijk alle sterren hebben. Mijn inhoudelijk lesdoel heb ik bij al mijn clusters gehaald, met een veel hoger rendement dan uitleg en in oefenen met oefeningen uit het boek.

Ik heb niet gemeten of leerlingen het beter onthouden of begrepen hebben. Ik vind deze werk vorm leuk omdat leerlingen allemaal uitgedaagd worden om actief mee te doen, maar voor natuurkunde vind ik dat practicum meer meerwaarde heeft dan deze werkvorm.