Bestand: openen/downloaden
“Gedifferentieerd talenten ontwikkelen” is de titel van mijn paper waar ik de afgelopen maanden aan heb gewerkt in het kader van mijn opleiding Master Leren & Innoveren. Deze paper is een literatuuronderzoek om inzicht te krijgen op welke manier talentontwikkeling ingezet kan worden zodat alle leerlingen hun sterke punten kunnen ontdekken en eventueel te excelleren. De context van de paper zijn de thematische lessen op 2College Jozefmavo. Op onze school willen het gevoel van competentie bij vmbo-TL-leerlingen te versterken door het ontdekken en ontwikkelen van hun krachten.
Excelleren in het onderwijs is vooral gericht op cognitief begaafde leerlingen. Hierbij worden vmbo-TL- en havo-leerlingen vaak buiten beschouwing gelaten; 20% van de best presterende leerlingen in het vwo, verdienen maatwerk, erkenning en een podium (OCW, 2011). Havo- en vmbo-TL-leerlingen krijgen minder kans om cognitief te excelleren: “Leerlingen die opvallen door hoge cijfers, worden vanuit het vmbo meestal ‘opgewaardeerd’ naar een volgend niveau.” (Dorst, Heijnes, Haverkamp, 2014, p. 5). Het gevoel ergens goed in te zijn (gevoel van competentie) is één van de drie basisbehoeftes. Hieruit volgde de volgende vraag.
▶ Op welke manier kan talentontwikkeling het gevoel van competentie versterken?
De eerste aanbeveling:
• Omschrijf de visie op talent.
Hoe talentontwikkeling ingezet wordt, is afhankelijk van de visie op talent. Beschouw je talent vanuit een nature en fixed-mindset perspectief, dan zal school vooral opzoek gaan naar aanleg en worden die leerlingen geselecteerd voor maatwerk, erkenning en een podium. Beschouw je talent vanuit nurture en growth-mindset perspectief, dan is aanleg minder relevant en krijgt iedereen de kans talenten te ontwikkelen.
Vanuit de literatuur volgen er meer aanbevelingen. Talentontwikkeling versterkt het gevoel van competentie door:
• in enige mate aan te sluiten bij de interesses van de leerling,
• leerlingen de keuze te geven uit een breed gevarieerd aanbod,
• de leerlingen passende uitdagingen te bieden,
• niet te beoordelen proces of resultaat en
• de leerlingen in voldoende mate te begeleiden en positieve feedback en ondersteuning te
bieden.
| Leraar natuurkunde | vmbo-TL | 2College Jozefmavo |
Dag Rob,
Mooi werk. Een vraag: wat bedoel je met ‘niet te beoordelen resultaat of proces’?
Het doel van talentontwikkeling is niet kwalificerend. Het is ontwikkeling en hoe ver de leerling komt verdient geen waardeoordeel.
Aha. Maar beoordeel je dan ook het proces niet?
Nou, binnen het proces is feedback wel wenselijk. Feedback is formatief, maar er zitten geen enkele consequenties aan.
Dag Rob, mijn complimenten voor deze paper! Goed geschreven. Je bent heel uitvoerig in je uiteenzetting van verschillende standpunten in de literatuur. De opzet van je paper is inderdaad heel anders dan mijn paper over Talent, maar in de conclusie zie ik wel een gemeenschappelijkheid. Ik ben heel benieuwd wat inmiddels je eigen visie is op talent en talentontwikkeling. Wat betekenen de begrippen voor jou?
Ik zie talent als een goed ontwikkelde vaardigheid. Door systematisch te oefenen kan je heel goed worden, daarbij is aanleg geen voorwaarde.
Daarnaast is het doel van oefenen niet dat je een topsporter / topmusicus / topacademicus / topenzovoorts wordt. Ergens veel voor oefenen en er beter in worden geeft je gevoel van competentie.
Voor het onderwijs en zeker vmbo-TL en havo moet het doel niet zijn om bij de beste te horen, maar om je competent voelen. Competentie versterkt motivatie. Als alle leerlingen hun motivatie versterken heb je veel meer bereikt dan dat er enkele leerlingen topprestaties leveren binnen een smal domein.